Lan cau (Spathoglottis)

Lan cau tím

Lan cau tím, Cau diệp, Chu đinh lan - Spathoglottis plicata Blume, thuộc họ Lan - Orchidaceae.

Mô tả: Cây thảo địa sinh, cao đến 1m. Lá nhiều, mọc ở gốc, có bẹ ở đáy và tạo thành một thân giả cao 7cm, cuống dài 10-15cm, phình ở phần gốc, hẹp ở đoạn giữa, phình rộng đầu về phía trên thành phiến hình dải lụa, dài 30-40cm, rộng 2-3cm. Chùm hoa đứng cao 60-90cm, mang 3-4 lá như vẩy; lá bắc không rụng, cuống 2cm; bầu 15-17mm, có lông mịn, tím; phiến hoa tim tím hay trắng tro, môi có thuỳ bên to, tím đậm và hai cục chai vàng. Quả nang to bằng ngón tay cái.

Ra hoa quanh năm.

Bộ phận dùng: Toàn cây - Herba Spathoglottis Plicatae.

Nơi sống và thu hái: Loài cây của Xri Lanca, Ấn Ðộ, Nam Trung Quốc, quần đảo Ryukyu, Mianma, Thái Lan, Malaixia, Philippin, Inđônêxia. Bắc úc châu, quần đảo Tây Thái Bình Dương. Ở nước ta, có ở Ðắc Lắc, Ninh Thuận và cũng được trồng phổ biến từ Bắc tới Nam.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Ở Malaixia, người miền núi Pêrak sử dụng toàn cây để lấy nước chườm nóng, đồng thời cũng dùng uống một lượng nhỏ trị đau mỏi.

Ghi chú: Có loài Cau diệp ngà - Spathoglottis eburnea Gagnep, có củ hình nón, to bằng hạt dẻ, ít xơ, dùng ăn được.