Phalaenopsis Blume (1825)

Chi Lan hồ điệp (danh pháp: Phalaenopsis Blume (1825)), viết tắt là Phal trong thương mại^[1], là một chi thực vật thuộc họ Lanchứa khoảng 60 loài. Đây là một trong những chi hoa lan phổ biến nhất trong thương mại với việc phát triển nhiều loài lai nhân tạo.
Các loài lan hồ điệp bản địa của khu vực Đông Nam Á đến vùng núi Himalaya và các đảo Polillo, Palawan, Zamboanga del Nortecủa Mindanao thuộc Philippines và bắc Úc.

Các loài lan hồ điệp được phân thành hai nhóm:

• Nhóm có cành hoa dài (đến 1 m), phân nhánh, lớn, hầu hết hoa có viền màu hồng hoặc trắng.
• Nhóm có thân ngắn và không tròn, hoa có nhiều màu sắc.

Dựa trên bằng chứng về DNA, các chi Doritis Lindl. và Kingidium P.F.Hunt hiện cũng được xếp vào chi Phalaenopsis, theo World Checklist of Monocotyledons, Royal Botanical Gardens, Kew) (Xem tài liệu tham khảo số 1). Tuy nhiên các chuyên gia về hoa lan chưa chấp nhận việc phân loại này.

Các loài

1. Phalaenopsis amabilis (Đông Malaysia đến Papuasia)
   1. Phalaenopsis amabilis subsp. amabilis (Đông Malaysia đến Papuasia).
   2. Phalaenopsis amabilis subsp. amabilis forma Grandiflora (Philippines - Đảo Palawan).
   3. Phalaenopsis amabilis subsp. moluccana (Đông bắcBorneo đến Moluccas).
   4. Phalaenopsis amabilis subsp. rosenstromii (New Guinea đến Queensland).
2. Phalaenopsis amabilis 蝴蝶兰
3. Phalaenopsis amabilis 'Debora'
4. Phalaenopsis amboinensis (Sulawesi đến Moluccas).
   1. Phalaenopsis amboinensis var. amboinensis (Moluccas).
   2. Phalaenopsis amboinensis var. flavida (Sulawesi)
5. Phalaenopsis amboinensis f. flava
6. Pink Phalaenopsis
7. Phalaenopsis aphrodite (Đông nam Đài Loan đến Philippines).
   1. Phalaenopsis aphrodite subsp. aphrodite (Philippines).
   2. Phalaenopsis aphrodite subsp. formosana (Đông nam Đài Loan).
8. Phalaenopsis Aphrodite's Bell
9. Pin Phalaenopsis Aphrodite
10. Phalaenopsis appendiculata (Malaya đến đông bắcBorneo).
11. Phal. appendiculata var. alba
12. Phalaenopsis San Shia Appendo (appendiculata x pulcherrima)
13. Phalaenopsis bastianii (Philippines - Luzon).
14. Phalaenopsis bellina (Borneo).
15. Phalaenopsis borneensis (Borneo).
16. Phalaenopsis braceana (Đông Himalaya đến Trung Quốc - Vân Nam).
17. Phalaenopsis buyssoniana (Đông Dương)Phalaenopsis buyssoniana Rchb. f. 1888 - See Doritis buyssoniana (Rchb.f.) J.M.H.Shaw 2003
18. Phalaenopsis celebensis (Sulawesi)
19. Phalaenopsis Venus x celebensis-Phal Connie Moody (Venus X celebensis)
20. Phalaenopsis celebensis hybrid (Mat.Tauriello)
21. Phalaenopsis chibae (Việt Nam)
22. Phalaenopsis cochlearis (Malaya đến Borneo)
23. Phalaenopsis corningiana (Borneo)
24. Phalaenopsis cornu-cervi (Đông Dương đến nam Philippines)
25. Phalaenopsis deliciosa (Tiểu lục địa Ấn Độ đến Malesia)
    1. Phalaenopsis deliciosa subsp. deliciosa (Tiểu lục địa Ấn Độ đến Malesia)
    2. Phalaenopsis deliciosa subsp. hookeriana (Đông Himalaya đến tây nam Trung Quốc)
    3. Phalaenopsis deliciosa subsp. philippinensis (Philippines)
26. Phalaenopsis doweryënsis (Đông bắcBorneo).
27. Phalaenopsis Donna's Delight
28. Phalaenopsis equestris (Đài Loan đến Philippines)
    1. Phalaenopsis equestris var. alba
    2. Phalaenopsis equestris var. aurantiacum
    3. Phalaenopsis equestris f. aurea (danh pháp đồng nghĩa của danh pháp đã được chấp nhận Phalaenopsis equestris (Schauer) Rchb.f.,, 1850 )
    4. Phalaenopsis equestris var. coerulea
    5. Phalaenopsis equestris f. cyanochila (danh pháp đồng nghĩa của danh pháp đã được chấp nhận Phalaenopsis equestris (Schauer) Rchb.f.,, 1850 )
    6. Phalaenopsis equestris var. leucaspis
    7. Phalaenopsis equestris var. leucotanthe
    8. Phalaenopsis equestris var. rosea (danh pháp đồng nghĩa của danh pháp đã được chấp nhận Phalaenopsis equestris (Schauer) Rchb.f.,, 1850 )
29. Phalaenopsis fasciata (Philippines).
30. Phalaenopsis fimbriata (Sumatra, Java và Borneo).
31. Phalaenopsis floresensis (Quần đảo Sunda nhỏ).
32. Phalaenopsis fuscata (Borneo đến Philippines - Đảo Palawan)
33. Phalaenopsis gibbosa (Việt Nam).
34. Phalaenopsis cultivars
35. Phalaenopsis purple cultivar
36. Phalaenopsis gigantea (Borneo đến Java).
37. Phal. stobartiana/hainanensis(Trung Quốc - Hải Nam và Vân Nam).
38. Phalaenopsis hieroglyphica (Philippines - Luzon, Leyte, Samar, Palawan, và Quần đảo Mindanao).
    1. Phalaenopsis hieroglyphica var. Alba
39. Phalaenopsis honghenensis (Trung Quốc - Vân Nam).
40. Phalaenopsis inscriptiosinensis (Trung Sumatra
41. Phalaenopsis javanica (Tây Java).
42. Phalaenopsis javanica 'Highjack' CCM/AOS
43. Phal_Java_Sunshine
44. Phalaenopsis kunstleri (Myanmar đến Malaya).
45. Phalaenopsis lamelligera (Đông bắcBorneo).
46. Phalaenopsis lindenii (Philippines - Đảo Luzon).
    1. Phalaenopsis lindenii var. alba
47. Phalaenopsis lobbii (Đông Himalaya đến Myanmar).
48.  Phalaenopsis lobbii var. flava
49. Phalaenopsis Lovely Kid (parishii x lobbii)
50. Phalaenopsis lowii (Nam Myanmar đến tây Thái Lan).
51. Phalaenopsis lueddemanniana (Philippines).
52. Phalaenopsis Mambo (giống lai)
53. 1. Phalaenopsis lueddemanniana var. delicata
    2. Phalaenopsis lueddemanniana var. ochracea
54. Phalaenopsis luteola (Tây bắc Borneo).
55. Phalaenopsis maculata (Malaya đến Borneo).
56. Phalaenopsis malipoensis Z.J.Liu & S.C.Chen (Trung Quốc - Vân Nam)
57. Phalaenopsis mannii (Đông Himalaya đến Trung Quốc - Vân Nam).
58. Phalaenopsis mariae (Đông bắcBorneo đến Philippines - Mindanao).
59. Phalaenopsis micholitzii (Philippines - Đảo Mindanao).
60. Phalaenopsis Mini Mark 'Peloric'
61. Phalaenopsis minus
62. Phalaenopsis modesta (Borneo).
63. Phalaenopsis mysorensis (Tiểu lục địa Ấn Độ).
64. Phalaenopsis pallens (Philippines - Luzon và Quần đảo Mindanao).
65. Phalaenopsis pantherina (Borneo).
66. Phalaenopsis parishii (Đông Himalaya đến Myanmar).
67. Phalaenopsis petelotii (Việt Nam)
68. Phalaenopsis philippinensis (Philippines - Đảo Luzon).
69. Phalaenopsis pulcherrima (Đông Dương đến Borneo). Formerly classified as Doritis.

    Doritis pulcherrima 'alba' 

70. 

71. dor_-pulcherrima-var-champorensis-cf-pink-glow
72. Phalaenopsis silbergrube x Doritis pulcherrima
73. Phalaenopsis pulcherrima champornensis
74.  Phalaenopsis Pulcherrima Var Champorensis Alba
75. Phalaenopsis pulchra (Philippines - Đảo Luzon).
    1. Phalaenopsis pulchra var. Alba
76. Phalaenopsis regnieriana (Đông Dương).Phalaenopsis regnieriana (syn / Đồng danh Doritis regnieriana)
77. Phalaenopsis reichenbachiana (Philippines - Đảo Mindanao).
78. Phalaenopsis Nivacolor (giống lai)
79. Phalaenopsis robinsonii (Moluccas).
80. Phalaenopsis sanderiana (Philippines - Đảo Mindanao).
    1. Phalaenopsis sanderiana var. Alba
    2. Phalaenopsis sanderiana var. Marmorata
81. Phalaenopsis schilleriana (Philippines - Luzon, Mindoro, và Quần đảo Biliran).
    1. Phalaenopsis schilleriana var. immaculata
82. Phalaenopsis speciosa (Andaman và Quần đảo Nicobar).
83. Phalaenopsis stobartiana (Trung Quốc - đông nam Tây Tạng đến Quảng Tây)
84. Phalaenopsis stuartiana (Philippines - Đảo Mindanao).
    1. Phalaenopsis stuartiana var. nobilis
    2. Phalaenopsis stuartiana var. punctatissima
85. Phalaenopsis sumatrana (Đông Dương, Borneo đến Philippines - Đảo Palawan).
86. Phalaenopsis taenialis (Đông Himalaya đến Trung Quốc - Vân Nam)
87. Phalaenopsis tetraspis (Andaman và Quần đảo Nicobar đến tây bắc Sumatra).
88. Phalaenopsis tetraspis 'C#1' 173
89. Phalaenopsis venosa (Sulawesi).
90. Phalaenopsis violacea (Malaya đến Sumatra).).
91. Phalaenopsis violacea 'Malaysian Blue' x Phalaenopsis violacea 'Blue Norton'
92. Phalaenopsis violacea var. alba
93. Phalaenopsis violacea var coerulea
94. Phalaenopsis viridis (Sumatra).
95. Phalaenopsis wilsonii (Trung Quốc - đông nam Tây Tạng đến Quảng Tây).
96. Phalaenopsis zebrina (Borneo).

Các loài lai tự nhiên

1. Phalaenopsis × amphitrita (P. sanderiana × P. stuartiana; Mindanao - Philippines)
2. Phalaenopsis × gersenii (P. sumatrana × P. violacea; Borneo, Sumatra)
3. Phalaenopsis hieroglyphica × lueddemanniana (P. hieroglyphica x P. lueddemanniana; (Philippines)
4. Phalaenopsis × intermedia (P. aphrodite × P. equestris; Leyte - Philippines) (loài lan hồ điệp nhân tạo đầu tiên được công nhận)
   1. Phalaenopsis × intermedia var. Diezii (P. aphrodite × P. equestris; Leyte - Philippines)
5. Phalaenopsis × leucorrhoda (P. aphrodite × P. schilleriana; Luzon - Philippines)
6. Phalaenopsis × rothschildiana (P. amabilis × P. schilleriana; Luzon - Philippines)
7. Phalaenopsis x schilleriano-stuartiana (P. schilleriana × P. stuartiana; Leyte - Philippines)
8. Phalaenopsis × singuliflora (P. bellina × P. sumatrana; Borneo)
9. Phalaenopsis × veitchiana (P. equestris × P. schilleriana; Luzon và Leyte - Philippines)

Lai nhân tạo

• Aeridopsis (Aerides × Phalaenopsis)
• Arachnopsis (Arachnis × Phalaenopsis)
• ×Asconopsis (Ascocentrum × Phalaenopsis)
• ×Beardara (Ascocentrum × Doritis × Phalaenopsis)
• ×Bogardara (Ascocentrum × Phalaenopsis × Vanda × Vandopsis)
• ×Bokchoonara (Arachnis × Ascocentrum × Phalaenopsis × Vanda)
• ×Cleisonopsis (Cleisocentron × Phalaenopsis)
• ×Devereuxara (Ascocentrum × Phalaenopsis × Vanda)
• ×Diplonopsis (Diploprora × Phalaenopsis)

Một loài lai nhân tạo

• ×Doriellaopsis (Doritis × Kingiella × Phalaenopsis)
• ×Doritaenopsis (Doritis × Phalaenopsis)
• ×Dresslerara (Ascoglossum × Phalaenopsis × Renanthera)
• ×Edeara (Arachnis × Phalaenopsis × Renanthera × Vandopsis)
• ×Ernestara (Phalaenopsis × Renanthera × Vandopsis)
• ×Eurynopsis (Eurychone × Phalaenopsis)
• ×Hagerara (Doritis × Phalaenopsis × Vanda)
• ×Hausermannara (Doritis × Phalaenopsis × Vandopsis)

1. ×Himoriara (Ascocentrum × Phalaenopsis × Rhynchostylis × Vanda)

1. ×Isaoara (Aerangis × Ascocentrum × Phalaenopsis × Vanda)
2. ×Laycockara (Arachnis × Phalaenopsis × Vandopsis)
3. ×Lichtara (Doritis × Gastrochilus × Phalaenopsis)
4. ×Luinopsis (Luisia × Phalaenopsis)
5. ×Lutherara (Phalaenopsis × Renanthera × Rhynchostylis)
6. ×Macekara (Arachnis × Phalaenopsis × Renanthera × Vanda × Vandopsis)
7. ×Meechaiara (Ascocentrum × Doritis × Phalaenopsis × Rhynchostylis × Vanda)
8. ×Moirara (Phalaenopsis × Renanthera × Vanda)
9. ×Nakagawaara (Aerides × Doritis × Phalaenopsis)
10. ×Owensara (Doritis × Phalaenopsis × Renanthera)
11. ×Parnataara (Aerides × Arachnis × Phalaenopsis)
12. ×Paulara (Ascocentrum × Doritis × Phalaenopsis × Renanthera × Vanda)
13. ×Pepeara (Ascocentrum × Doritis × Phalaenopsis × Renanthera)
14. ×Phalaerianda (Aerides × Phalaenopsis × Vanda)
15. ×Phalandopsis (Phalaenopsis × Vandopsis)
16. ×Phalanetia (Neofinetia × Phalaenopsis)
17. ×Phaliella (Kingiella × Phalaenopsis)
18. ×Phalphalaenopsis (Phalaenopsis × Paraphalaenopsis
19. ×Pooleara (Ascocentrum × Ascoglossum × Phalaenopsis × Renanthera)
20. ×Renanthopsis (Phalaenopsis × Renanthera)
21. ×Rhynchonopsis (Phalaenopsis × Rhynchostylis)
22. ×Rhyndoropsis (Doritis × Phalaenopsis × Rhynchostylis)
23. ×Richardmizutaara (Ascocentrum × Phalaenopsis × Vandopsis)
24. ×Roseara (Doritis × Kingiella × Phalaenopsis × Renanthera)
25. ×Sappanara (Arachnis × Phalaenopsis × Renanthera)
26. ×Sarconopsis (Phalaenopsis × Sarcochilus)
27. ×Sidranara (Ascocentrum × Phalaenopsis × Renanthera)
28. ×Sladeara (Doritis × Phalaenopsis × Sarcochilus)
29. ×Stamariaara (Ascocentrum × Phalaenopsis × Renanthera × Vanda)
30. ×Sutingara (Arachnis × Ascocentrum × Phalaenopsis × Vanda × Vandopsis)
31. ×Trautara (Doritis × Luisia × Phalaenopsis)
32. ×Trevorara (Arachnis × Phalaenopsis × Vanda)
33. ×Trichonopsis (Phalaenopsis × Trichoglottis)
34. ×Uptonara (Phalaenopsis × Rhynchostylis × Sarcochilus)
35. ×Vandaenopsis (Phalaenopsis × Vanda)
36. ×Vandewegheara (Ascocentrum × Doritis × Phalaenopsis × Vanda)
37. ×Yapara (Phalaenopsis × Rhynchostylis × Vanda)
38. ×Yeepengara (Aerides × Phalaenopsis × Rhynchostylis × Vanda)